chodzić

chodzić I {{/stl_13}}{{stl_8}}cz. ndk VIIb, chodzićdzę, chodzićdzi, chodź {{/stl_8}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}1. {{/stl_12}}{{stl_7}}'o człowieku i zwierzętach: poruszać się bez określonego kierunku za pomocą nóg w taki sposób, że jedna z nich (lub więcej – u zwierząt) zawsze dotyka ziemi': {{/stl_7}}{{stl_10}}Chodzić po pokoju, po lesie, po mieście. Ktoś chodzi koło domu. Kury chodzą po podwórku. Mucha chodzi po stole. Chodzić szybko, zdecydowanie, wielkimi krokami, powoli. Chodzić na palcach, na piętach, na ugiętych nogach. Chodzić pieszo. Chodzić{{/stl_10}}{{stl_10}} po schodach, po drabinie, po drzewach. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}2. {{/stl_12}}{{stl_7}}'przemieszczać się za pomocą nóg w określonym, tym samym kierunku, często w sposób powtarzający się': {{/stl_7}}{{stl_10}}Chodzić tam i z powrotem po korytarzu. Codziennie chodził do lasu. Wartownik chodzi wzdłuż muru. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}3. {{/stl_12}}{{stl_7}}'o człowieku i zwierzętach: robić coś (zwłaszcza często, długo), zajmować się czymś, wykonywać pracę itp. związaną z takim poruszaniem się': {{/stl_7}}{{stl_10}}Chodzić po zakupy. Chodzić pomagać komuś. Chodzić naprawiać telewizory, zbierać podpisy. Ksiądz chodzi po kolędzie. Chodzić z wycieczkami jako przewodnik. Koń chodzący pod siodłem, w zaprzęgu. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}4. {{/stl_12}}{{stl_7}}'uprawiać pieszą turystykę': {{/stl_7}}{{stl_10}}W tym sezonie mało chodziliśmy. Chodzić po Gorcach. Umieć chodzić w Tatrach. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}5. {{/stl_12}}{{stl_7}}'uczęszczać gdzieś stale, należeć do czegoś; brać stale w czymś udział, stale podlegać czemuś itp.': {{/stl_7}}{{stl_10}}Chodzić do szkoły, na uniwersytet, do pracy. Ktoś nie chodzi do spowiedzi. Chodzić na kurs prawa jazdy, na zebrania partyjne. Chodzić do lekarza, do psychologa. Chodzić pod strażą. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}6. {{/stl_12}}{{stl_7}}'być długo w jakimś stanie, okazywać dłuższy czas jakieś uczucia, emocje': {{/stl_7}}{{stl_10}}Chodzić zapłakanym, zmartwionym. Chodzę załamana, co będzie, jak męża zwolnią z pracy. Ktoś chodzi jak struty. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}7. {{/stl_12}}{{stl_7}}'chętnie i często gdzieś bywać, być miłośnikiem czegoś, bywalcem': {{/stl_7}}{{stl_10}}Chodzić do teatru, do filharmonii, do kina. Chodzić na koncerty, na wernisaże, na przyjęcia, na karty, na kawę do znajomych, na plotki, na basen. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}8. {{/stl_12}}{{stl_7}}'uprawiać jakieś hobby, zajęcie, proceder': {{/stl_7}}{{stl_10}}Chodzić na ryby, na grzyby, na polowania. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}9. {{/stl_12}}{{stl_8}}(za czymś, za kimś) pot. {{/stl_8}}{{stl_7}}'usilnie szukać, poszukiwać czegoś, rzadziej kogoś': {{/stl_7}}{{stl_10}}Chodzić za ładnymi butami, za sukienką, za lekarstwem. Chodzę za ładnym drobiazgiem dla żony. Chodzić za brakującą częścią. Tylko nigdzie się nie rozłazić, żebym nie musiał za wami chodzić.10. {{/stl_10}}{{stl_7}}'nosić, mieć coś stale przy sobie': {{/stl_7}}{{stl_10}}Chodzić z bronią, z obstawą. Ktoś boi się chodzić z większą gotówką. Chodzić z dowodem osobistym 11. {{/stl_10}}{{stl_7}}'nosić jakiś ubiór, ubierać się w określony sposób': {{/stl_7}}{{stl_10}}Chodzić w czapce, w letniej sukience, w butach na obcasie. Chodzić w modnych ciuchach.12. {{/stl_10}}{{stl_7}}'dbać, troszczyć się o coś lub o kogoś': {{/stl_7}}{{stl_10}}Chodzić koło pomidorów, auta. Chodzić koło dzieci13. {{/stl_10}}{{stl_8}}pot. {{/stl_8}}{{stl_7}}'starać się coś załatwić, uzyskać; zabiegać o coś': {{/stl_7}}{{stl_10}}Chodzić koło swoich interesów.14. {{/stl_10}}{{stl_7}}'w odniesieniu do środków komunikacji: kursować, jeździć': {{/stl_7}}{{stl_10}}Autobusy, tramwaje, pociągi chodzą regularnie, często, nieregularnie, z opóźnieniem.15. {{/stl_10}}{{stl_7}}'w odniesieniu do maszyn, urządzeń, mechanizmów, programów komputerowych itp.: funkcjonować, działać; także: być sprawnym, nadawać się do użytku': {{/stl_7}}{{stl_10}}Zegarek, silnik, pompa chodzi. Huk chodzącego kompresora. Auto, mikser, telewizor bardzo dobrze chodzi. Kurki w kranach ciężko chodzą. Jak ci chodzi ten program?16. {{/stl_10}}{{stl_7}}'poruszać się na boki, drgać, kołysać się, trząść się': {{/stl_7}}{{stl_10}}Ziemia chodzi od wybuchu. Rusztowanie, kładka chodzi pod nogami. Łożysko chodzi w luźnej obudowie. Komuś chodzą ręce, oczy ze strachu. Cała chodzę w środku z nerwów. 17. {{/stl_10}}{{stl_8}}pot. {{/stl_8}}{{stl_7}}'być popularnym, modnym; cieszyć się popytem, zainteresowaniem klientów': {{/stl_7}}{{stl_10}}Bardzo dobrze chodzą letnie ciuchy. Co teraz chodzi na bazarze? 18. {{/stl_10}}{{stl_7}}'znajdować się w obiegu, krążyć': {{/stl_7}}{{stl_10}}Chodzą plotki, wieści, że ktoś ma kochankę, że zamierza kandydować.19. {{/stl_10}}{{stl_8}}(z kimś) pot. {{/stl_8}}{{stl_7}}'o mło dych ludziach: być czyjąś sympatią, umawiać się z kimś na randki itp.': {{/stl_7}}{{stl_10}}A wiesz, że oni chodzą ze sobą? Mariusz już nie chodzi z Alą. Długo z nim chodzisz? {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}\ {{stl_20}}

{{/stl_20}}chodzić II {{/stl_13}}{{stl_8}}cz. nos ndk VIIb, chodzićdzi {{/stl_8}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}1. {{/stl_12}}{{stl_8}}(o coś) {{/stl_8}}{{stl_7}}'sens, znaczenie czegoś tkwi w czymś; rzecz polega na czymś, zależy od czegoś': {{/stl_7}}{{stl_10}}O co chodzi w tym zadaniu? Profesor wykłada tak, że od razu wiadomo, o co chodzi. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}2. {{/stl_12}}{{stl_8}}(o coś) {{/stl_8}}{{stl_7}}'komuś zależy na czymś; ktoś ma jakąś intencję, zamiar (robiąc coś) ': {{/stl_7}}{{stl_10}}Chodzi mi o twoje szczęście. O co panu chodzi, przecież nikomu nie przeszkadzamy.{{/stl_10}}{{stl_18}}ZOB. {{/stl_18}}{{stl_10}}ciarki chodzą [przeszły] ({{/stl_10}}{{stl_8}}{komuś}{{/stl_8}}{{stl_7}}) po plecach [grzbiecie]; iść [i syn.] własną [swoją] drogą; jeśli chodzi o ścisłość; {{/stl_7}}{{stl_8}}{ktoś} {{/stl_8}}{{stl_7}}nie wie, po jakim świecie chodzi [na jakim świecie żyje]; {{/stl_7}}{{stl_8}}{coś} {{/stl_8}}{{stl_7}}piechotą nie chodzi; tam, gdzie król piechotą chodzi; żywy [chodzący] kościotrup {{/stl_7}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}\ {{stl_20}}

{{/stl_20}}chodzić {{/stl_13}}{{stl_8}}{koło kogoś} {{/stl_8}}na palcach {{/stl_13}}{{stl_7}}'postępować z kimś bardzo ostrożnie, przesadnie delikatnie, spełniać jego życzenia, dogadzać mu, bojąc się jego niezadowolenia': {{/stl_7}}{{stl_10}}Kiedy ojciec wracał z pracy, wszyscy chodzili koło niego na palcach. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}\ {{stl_20}}

{{/stl_20}}chodzić {{/stl_13}}{{stl_8}}{komuś} {{/stl_8}}po głowie {{/stl_13}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}1. {{/stl_12}}{{stl_7}}'ciągle przychodzić na myśl, zajmować nieustannie czyjąś uwagę': {{/stl_7}}{{stl_10}}Chodzą mu po głowie rozmaite pomysły. Znowu ci jakieś głupoty chodzą po głowie? {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}2. {{/stl_12}}{{stl_7}}'podporządkowywać sobie całkowicie kogoś, nie dawać mu dojść do głosu; robić z kimś, co się chce': {{/stl_7}}{{stl_10}}Wnuki chodziły mu po głowie. Jesteś taki łagodny, że w pracy wszyscy będą ci po głowie chodzić. {{/stl_10}}